Wiele osób słyszało o chorwackich korzeniach krawata, ale istnieją też inne wynalazki autorstwa chorwackich naukowców i pasjonatów techniki, z których ludzie korzystają do dziś. Dwa najważniejsze z nich to spadochron i prędkościomierz. Dzisiaj w całej Chorwacji można zwiedzać muzea i obiekty poświęcone wynalazkom i ich twórcom. Poniżej prezentujemy sylwetki i dokonania kilku z nich.
Chorwackie wynalazki
Nikola Tesla
wynalezienie w 1882 r. silnika elektrycznego prądu przemiennego
Jeden z najbardziej znanych na świecie wynalazców, urodził się w 1856 r. w Smiljan w regionie Lika, który słynny jest z malowniczych Jezior Plitwickich. Największym osiągnięciem Tesli było zarejestrowanie blisko 15 patentów w dziedzinie elektrotechniki i inżynierii mechanicznej, w tym wynalezienie w 1882 r. silnika elektrycznego prądu przemiennego. W tamtym czasie Chorwacja była częścią Austro-Węgier, a Tesla rozpoczął naukę w królewskiej Politechnice w Graz w Austrii. W mieście Smiljan można odwiedzić Nikola Tesla Memorial Centre, czyli otwarte w 2006 r. muzeum poświęcone Nikoli Tesli, które mieści się w domu, w którym wynalazca się urodził. Ponadto niektóre z jego wynalazków można oglądać w Muzeum Techniki w Zagrzebiu – obowiązkowym punkcie każdej wycieczki do stolicy Chorwacji.
Muzeum – w miejscowości Smiljan znajduje się muzeum poświęcone życiu i osiągnięciom naukowca.
Faust Vrancic
wynalezienie spadochronu
Szybenik to miasto znane przede wszystkim z wpisanej na listę światowego dziedzictwa UNESCO Katedry św. Jakuba oraz imponujących fortec wokół portu. Jednak Szybenik to również miejsce narodzin Fausta Vrancica. Na wyspie Prvić, w pobliżu kościoła, gdzie został pochowany, znajduje się muzeum poświęcone jego osobie. W XVI w., gdy Dalmacja była częścią Republiki Weneckiej, miasta takie jak Dubrownik zyskały na znaczeniu, jako że dalmackie statki handlowały z całym basenem Morza Śródziemnego. W tym czasie pewien wszechstronny człowiek z Szybeniku w Dalmacji Środkowej stał się sławny dzięki wynalezieniu spadochronu. Pomimo że był biskupem, Faust Vrancic bardzo interesował się nauką. W swojej książce pt. „Machinae Novae” z 1615 r. zawarł rysunki 56 różnych maszyn i urządzeń swojego autorstwa. Jednym z nich był „Latający Człowiek”, który przedstawiał koncepcję spadochronu. Zaprojektowany przez niego spadochron jako pierwszy przedstawia przypominający żagiel materiał, używany we współczesnych wersjach spadochronu.
Ivan Lupis
opracowanie prototypu pierwszej torpedy
Innym ważnym odkryciem był wynalazek Ivana Lupisa Vukica w XIX w., który jako oficer marynarki wojennej Austro-Węgier, opracował prototypy pierwszej torpedy z własnym napędem, co zaowocowało założeniem w 1873 r. pierwszej fabryki produkującej torpedy w Rijece, rodzinnym mieście Vukica. Region ten był częścią Cesarstwa Austro-Węgierskiego, a Rijeka stała się jednym z najważniejszych portów, zwłaszcza dla handlarzy węgierskich. Oprócz pozostałości po fabryce torped, w Rijece znajdziemy ślady dziedzictwa rzymskiego i średniowiecznego, na przykład w postaci pięknej starówki o śródziemnomorskim charakterze.
Josip Belusic
wynalezienie prędkościomierza
W dzisiejszych czasach żaden samochód nie może wyjechać na drogę bez prędkościomierza. Ten jakże ważny element każdego pojazdu został wynaleziony przez Josipa Belusica w 1888 r. Jego projekt pierwszego elektrycznego prędkościomierza został opatentowany pod nazwą „szybkościomierz” i zaprezentowany publicznie rok później. Zanim prędkościomierz stał się integralnym elementem każdego auta, był używany w kolejnictwie do dokładniejszego niż dotychczas mierzenia prędkości pociągów. Istria, rodzinny region Belusica, jest znany z pięknego krajobrazu, pysznego wina i trufli oraz serdecznej gościnności.
Chorwacja zawsze była krajem, którego rozwój był napędzany przez wynalazki i innowacje.
O tak!
Każdy może dać się zainspirować przez piękny i ciepły kraj oraz dokonania jego wybitnych naukowców. Być może nawet zaowocuje to ciekawymi pomysłami podczas zwiedzania Muzeum Techniki w Zagrzebiu albo przechadzania się historycznymi ulicami Rijeki? Jest tylko jeden sposób by się o tym przekonać – podróż do Chorwacji!
Materiały prasowe
13 komentarzy
Kazik Pawłowski
3 marca 2016 g. 01:26Nie wiedziałem że Tesla pochodził z Chorwacji 🙂
Marcin W
30 października 2015 g. 09:22Tesla ma obecnie markę jak mało kto. Jeśli mam z czymś kojarzyć Serbię poza Slobodanem Milosevicem, to od razu przychodzi mi do głowy Tesla właśnie. Właśnie… zdałem sobie właśnie sprawę, że mówię o Serbii, a tu niby Tesla pochodzi z Chorwacji. To skąd w końcu on jest i który naród przypisuje sobie jego nazwisko?
Agnieszka
30 października 2015 g. 15:51To jest dość ciekawy temat! Tesla urodził się we wsi Smiljan w Chorwacji. Wtedy te tereny należały do monarchii austriackiej. Jednak jego rodzina była pochodzenia serbskiego. Długo nie zabawił w Chorwacji, a prawdziwe skrzydła rozwinął w Stanach Zjednoczonych! Chorwacja i Serbia mają prawo przypisywac sobie jego nazwisko, ale co z USA 🙂 ?
Eva
27 października 2015 g. 18:27Tak na marginesie, o Teslę to się chyba kilka krajów bije. 😉 Czy mieliście okazję zwiedzić jego dom?
agnieszka
30 października 2015 g. 15:45Tak, biją się o niego mocno! Chyba jest o kogo! 🙂 Tak, ale nie tak jakbyśmy chcieli – za mało czasu. Na pewno powtórzymy.
Połącz Kropki
27 października 2015 g. 14:48Mega:) tesla teraz na topie jest wśród inżynierów 😉
agnieszka
30 października 2015 g. 15:44O i to jak 🙂
Dolnośląski Podróżnik
27 października 2015 g. 10:22Uwielbiam takie wpisy! I uwielbiam Teslę. Najwspanialszy wynalazca, który stąpał po ziemi.
agnieszka
30 października 2015 g. 15:44To prawda, Tesla to jeden z najbardziej utalentowanych wynalazców!
balkanyrudej
27 października 2015 g. 09:50Świetny wpis. Kto by przypuszczał, że te znane rzeczy mają swoje korzenie właśnie w Chorwacji.
agnieszka
30 października 2015 g. 15:43Dzięki, ostatnio sami się własnie zdziwilismy przy opracownaiu tego materiału 🙂
Brewa
27 października 2015 g. 09:48Bardzo ciekawy wpis, idealny dla łowców ciekawostek. O Tesli słyszałem wcześniej, w Belgradzie nawet zahaczyłem o muzeum (które – swoją drogą – trochę mnie rozczarowało), ale fajnie dowiedzieć się o kilku innych innowatorach z regionu :).
agnieszka
30 października 2015 g. 15:42To fakt, takie wpisy są w cenie u prawdziwych poszukiwaczy “skarbów” 🙂